EN 388 Standardı Nedir?

İş sağlığı ve güvenliği alanında kullanılan kişisel koruyucu donanımların (KKD) güvenilirliği, çalışanların sağlığını doğrudan etkiler. Özellikle iş eldivenleri, kesilme, delinme, aşınma ve mekanik darbelere karşı çalışanları korumak için en kritik ekipmanlardan biridir. Bu noktada EN 388 standardı, eldivenlerin performansını değerlendiren ve kullanıcıya doğru seçim yapma imkânı sunan uluslararası kabul görmüş bir norm olarak öne çıkar.

Bu yazıda EN 388 standardı nedir, test yöntemleri nelerdir, performans seviyeleri nasıl değerlendirilir ve iş güvenliği açısından neden kritik öneme sahiptir sorularına kapsamlı yanıtlar bulabilirsiniz.

EN 388 Standardının Tanımı

EN 388, Avrupa Standardizasyon Komitesi (CEN) tarafından belirlenen ve koruyucu eldivenlerin mekanik risklere karşı dayanıklılığını ölçen standarttır. Bu standardın amacı, eldivenlerin farklı tehlikeler karşısında hangi seviyede koruma sağladığını net, ölçülebilir ve karşılaştırılabilir hale getirmektir.

Standart kapsamında eldivenler;

• Aşınma,
• Bıçakla kesilme,
• Yırtılma,
• Delinme,
• Darbe direnci

gibi kriterlere göre test edilir ve her biri için bir performans seviyesi belirlenir.

EN 388 Test Kriterleri

EN 388 standardı, koruyucu eldivenlerin mekanik risklere karşı test edilmesini zorunlu kılar. Her kriterin ölçüm yöntemi farklıdır.

Aşınma Direnci (Abrasion Resistance)

Eldiven kumaşı, zımpara kâğıdı ile sürekli sürtünmeye tabi tutulur. Kaç devir sonunda delindiği ölçülür. Bu test, eldivenin günlük kullanım ömrü hakkında fikir verir.

Kesilme Direnci (Coupe Test)

Bir bıçak sabit baskı altında ileri geri hareket ettirilerek eldiveni kesmeye çalışır. Eldivenin kesilmeye karşı gösterdiği direnç, performans seviyesi ile ifade edilir.

Yırtılma Direnci (Tear Resistance)

Malzeme çekme kuvveti uygulanarak ikiye ayrılmaya çalışılır. Yüksek yırtılma direnci, eldivenin daha sağlam olduğunu gösterir.

Delinme Direnci (Puncture Resistance)

Standart bir çivi ucu, eldivene batırılır. Delinme sırasında uygulanan kuvvet Newton (N) cinsinden ölçülür.

ISO 13997 Kesilme Testi (TDM Test)

Coupe testinin yeterli olmadığı durumlarda daha gelişmiş bir yöntem kullanılır. Kesme bıçağı belirli bir kuvvetle malzeme üzerinde tek yönde kaydırılır. Sonuç Newton değeriyle ifade edilir.

Darbe Direnci (Impact Protection)

EN 388:2016 güncellemesiyle eklenen bu test, özellikle ağır sanayi, inşaat veya mekanik işlerde kullanılan eldivenlerde uygulanır. Eldivenin darbelere karşı dayanıklılığı değerlendirilir.

EN 388 Performans Kodları Nasıl Okunur?

Bir iş eldiveni üzerinde EN 388 işareti gördüğünüzde, yanında genellikle dört rakam ve bir veya iki harf bulunur. Bu kod, eldivenin test sonuçlarını ifade eder.

Örnek Kod: EN 388: 4 3 4 2 B

• 1. rakam (4): Aşınma direnci
• 2. rakam (3): Coupe test (kesilme direnci)
• 3. rakam (4): Yırtılma direnci
• 4. rakam (2): Delinme direnci
• Harf (B): ISO 13997 kesilme direnci

Not: Eğer “P” harfi varsa, bu eldivenin darbe direncine sahip olduğunu gösterir.

EN 388 Performans Seviyeleri

Aşağıdaki tablo, her test için eldivenlerin performans seviyelerini gösterir:

ISO 13997 Kesilme Testi (Newton):

• A = 2 – 5 N
• B = 5 – 10 N
• C = 10 – 15 N
• D = 15 – 22 N
• E = 22 – 30 N
• F = ≥ 30 N

EN 388 Standardının Güncellenmesi

EN 388 standardı, ilk olarak 2003 yılında yayımlandı. Daha sonra 2016 yılında revize edilerek EN 388:2016 adıyla güncellendi. Bu güncellemeyle:

• ISO 13997 kesilme testi eklendi.
• Darbe direnci testi standart hale geldi.
• Daha hassas ölçüm kriterleri belirlendi.

Bu sayede kullanıcılar, satın aldıkları eldivenlerin farklı iş kollarına ne derece uygun olduğunu daha net anlayabiliyor.

Hangi Sektörlerde EN 388 Standartlı Eldiven Kullanılır?

EN 388 standardı kapsamındaki eldivenler, çok çeşitli sektörlerde kullanılmaktadır. Özellikle mekanik risklerin yüksek olduğu alanlarda tercih edilir.

• İnşaat sektörü: Kesilmelere ve darbeye karşı koruma sağlar.
• Metal işleme: Kesici aletlerle çalışırken güvenlik sunar.
• Cam sanayi: Yırtılma ve delinmeye karşı dayanıklılık önemlidir.
• Otomotiv sektörü: Montaj işlemlerinde el güvenliği sağlar.
• Lojistik ve depo işleri: Paketleme ve taşıma sırasında elleri korur.
• Tarım ve bahçecilik: Delinme ve yırtılmalara karşı dayanıklıdır.

EN 388 Standardına Göre Doğru Eldiven Nasıl Seçilir?

Doğru eldiveni seçmek, yalnızca iş güvenliği yönetmeliklerine uyum sağlamak için değil, aynı zamanda çalışanların sağlığını korumak için de kritik öneme sahiptir.

Seçim İpuçları:

• İş kolunuzdaki riskleri analiz edin.
• Eldiven üzerindeki EN 388 kodlarını inceleyin.
• Aşınma ve kesilme direncini sektörünüzle eşleştirin.
• Kullanım sıklığını göz önünde bulundurun.
• Çalışma ortamının sıcaklık ve nem durumunu değerlendirin.

EN 388 Standardı ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular

EN 388 kodunu nasıl yorumlayabilirim?

Her rakam ve harf, farklı bir dayanıklılık testini ifade eder. Kodun açıklamasına bakarak eldivenin hangi risklere karşı koruma sağladığını görebilirsiniz.

EN 388 belgesi olmayan eldivenler kullanılabilir mi?

Hayır. Bu eldivenler test edilmediği için mekanik risklere karşı güvenlik seviyesi bilinmez.

Eldivenin yüksek seviye olması her işte kullanılabilir olduğu anlamına gelir mi?

Hayır. Yüksek performanslı eldivenler bazı işlerde gereksiz olabilir. Önemli olan risk analiziyle uygun modeli seçmektir.

EN 388 Standardı ile Güvenlik Ölçülebilir Hale Geliyor

İş güvenliğinde eldiven seçimi rastgele yapılmamalıdır. EN 388 standardı, koruyucu eldivenlerin mekanik risklere karşı dayanıklılığını net şekilde ortaya koyar ve kullanıcıya doğru ürün seçimi için rehberlik eder. Çalışanların güvenliği, kullanılan ekipmanların kalitesiyle doğru orantılıdır.

Eldiven üzerinde yer alan EN 388 kodlarını doğru yorumlamak, hem iş kazalarını önler hem de çalışanların konforunu artırır. İş sağlığı ve güvenliği kültüründe doğru ekipmanı seçmek, uzun vadede işletmeler için verimliliği de artırır.